Parabenen in creme ongezond of niet?

Nu ook de cosmetica-industrie steeds meer in de ban raakt van 'gezond doen, gezond produceren, gezond smeren' al dan niet omdat de consument dit zou verlangen, duiken er met enige regelmaat nu merken op die als veiligheidsclaim roepen dat ze parabenen-vrij zijn. Vrij van synthetische conserveringsmiddelen dus. De geruchten, vooral afkomstig van huidartsen, zijn dat mensen overgevoelig kunnen raken voor deze stoffen. En wie echt wil gaan spoken, roept zelfs dat ze kankerverwekkend zijn. Maar wat is hiervan waar? Moeten we bevreesd zijn of niet? (foto: schimmelvorming)

 

In cosmetica moet je conserveringsmiddelen stoppen om te voorkomen dat bacterien vrij spel krijgen. Deze bacterien zitten er niet van nature in, maar kunnen erin komen omdat je met je vingers in de pot, fles, enzovoort zit. Anders ontstaan er schimmels en daar kun je dus gemeen ziek van worden. De meest bekende en tot nu toe serieus meest effectieve conserveringsmiddelen zijn van synthetische oorsprong en dragen de gezamelijk naam parabenen - er zijn wel vijf of meer soorten die allemaal op deze naam eindigen.

Over huidirritaties en kanker

Regelmatig staat uberhaupt de veiligheid van cosmetica ter discussie in media, vooral ingezet door actiegroepen die zich inzetten voor de 'veiligheid' van mens, dier en milieu. De parabenen zijn een geliefd onderwerp, vooral gelinkt aan huidirritaties en kanker. Iemand vertelde me laatst dat het 'googlen' op parabenen meer dan 300 duizend hits oplevert. Veel daarvan zijn slecht onderbouwde spookverhalen.

Parabenen in je lijf 

De meest recente en grootste storm tot nu toe over parabenen brak los in 2004 toen ene dr Phillipa Darbe van de Universiteit van Reading in de Journal of Applied Toxicology zei dat haar onderzoekersgroep 20 verschillende menselijke borsttumoren had onderzocht en dat in al die tumoren parabenen voorkwamen. Geen idee hoe die stoffen erin waren gekomen, vertelde ze ook nog. Ze hadden ook niet onderzocht of in gezond weefsel wellicht ook parabenen voorkwamen. Maar de link naar kanker was snel gelegd. Tot nu toe heeft niemand dit verband kunnen ontkrachten maar ook zeker niet kunnen aantonen. Het blijft eigenlijk gewoon een beetje op de achtergrond rondsluimeren.

Feit is wel dat parabenen in het lichaam terechtkomen. Feit is ook dat parabenen ook in voedingsmiddelen voorkomen. Er kan dus niet alleen met een verwijtende vinger naar cosmetica gewezen worden. Maar, hoe zeer cosmetici dan wel hun marketeers beweren dat cosmetica niet door de huid heen gaan – ze gaan het zeker wel! In mijn artikel dat ik publiceerde in NRC.Next over de opkomst van plantaardige cosmetica als nieuwe trend, vertelde hoogleraar Milieukunde Lucas Reijnders dat parabenen een licht oestrogene werking hebben en dat ze uitgeplast worden. Speculeer dus zelf maar door:-) – dit zijn mijn woorden weer….

Geen 'veilige' alternatieven 

 Ik leg mijn eigen twijfels ook regelmatig voor aan cosmetisch chemici en dan zie ik ze zelf ook vertwijfeld kijken. Zij weten ook dat steeds meer huidartsen met een verwijtend vingertje naar de stoffen wijzen omdat ze na vele jaren gebruik ineens huidirritaties kunnen veroorzaken. Het is een cumulatief effect; opeens is het gebeurd met de tolerantie en gaat de huid reageren. Maar, zeggen ze ook, er zijn op dit moment geen andere conserveringsmiddelen voor handen die echt zo goed werken. Cosmeticabedrijven hebben een verantwoordelijkheid tav van veiligheid. Producten worden door miljarden mensen gebruikt. Grote risico's kunnen dus niet genomen worden.

Of, zoals chemicus Johann Wiechers het in datzelfde artikel in NRC.Next van mij, verwoordde (of eigenlijk; relativeerde…): 'In elke stof die veel gebruikt wordt, kun je zaken vinden die niet goed zijn", relativeert hij. „De concentraties parabenen in crème zijn erg laag, de gebruiksfrequentie is redelijk hoog en de hoeveelheid mensen erg groot. Daarom vind je altijd de speld in de hooiberg. De industrie kan zich hiertegen niet verdedigen, want je kunt niet elke concentratie op elk mens onder elke conditie testen. Maar als je de werkelijke gevaren afzet tegen de hoeveelheid crème die wordt gebruikt, dan maakt men zich druk om niets.'

Geef consument keuze 

Maar goed,deze veiligheid heeft ook een keerzijde, en wel eentje die groeiende is. Consumenten worden zich door allerlei milieuproblematieken, de confrontatie met ziekten als gevolg van ongezonde levensstijlen, steeds meer bewust van de kosten en baten van hun gezondheid en die van hun leefomgeving. Het is een van de redenen waarom plantaardige cosmetica ineens zo in de belangstelling staat, maar ook waarom er toch mondjesmaat steeds meer parabeen-vrije cremes op de markt komen. En zoals de economie werkt: waar een ondernemer een gat in de markt ziet, en dus geld ruikt, daar stapt hij in!

Ik vind dit op zich een goede ontwikkeling. Ik vind dat consumenten ten allen tijde keuzevrijheid moeten hebben. ik ben daarom blij dat er differentiaties komen. Ook al blijven het kleine deelmarkten, het aanbod is er en dat is goed.

En nu nanotechnologie nog…. 

Nu moet er nog een andere discussie geklaard gaan worden: die van nanotechnologie in cosmetica. Want ook daarover zijn de laatste woorden nog zeker niet gesproken, Ergo; de discussie over de veiligheid van miniscuul kleine deeltjes in cremes (en zonnebrandmiddelen) die overal dwars doorheen gaan en ook niet meer uit het milieu verwijderbaar zijn, is pas net begonnen!

Lees ook deze blogs:

- Strixaderm MD, een parabeen-vrije creme

- Chemici worstelen met de plantaardige trend voor cremes

- Uit NRC.Next: groene cremes om je mooier te maken

- Plantaardige creme veilig of juist een bacteriebom?

- Cosmetische stoffen gaan door de huid heen

- Zijn high tech cremes al stiekem medicijnen?

- Hoe veilig is nanotechnologie?

- Is schoonheid belangrijker dan gezondheid: rapport Beneath the Skin windt er geen doekjes omheen

Lees meer in de categorie Veiligheid Cosmetica, rechts in de navigatie.

copyrights: www.moniquelindeboom. Bronvermelding is verplicht.

Lees ook:Synthetische stoffen in creme weer ter discussie
Lees ook:Franse minister wil health checkup van cosmetica
Lees ook:Is een cosmetica-vrije dag zinvol?
Lees ook:Green Summit: plantencreme veilig of bacteriebom?
Lees ook:Is nanotechnologie veilig?